Logo Sietske bl.png
rorosi_sick_two_year_old_child_in_1900_with_very_high_fever_sl_38bda6db-e8a2-4268-a431-961297f271d0

Hoofdstuk 1 - Oktoberwater

‘Mama?’ kreunt Jakob zacht in het donker. Opgekruld en bewegingloos ligt hij tegen Clara aan in de holte tussen haar opgetrokken bovenbenen, haar buik en haar arm die ze om hem heen had geslagen toen ze vanavond naast hem in bed kroop. Op de plekken waar hij tegen haar aan ligt, is haar nachtjapon klam. De stof plakt tegen haar huid. Hoe hoog is zijn koorts, vraagt Clara zich af. Hij gloeit. Ze verlegt haar arm en op de tast legt ze haar hand tegen Jakobs gezichtje. Zijn haartjes zijn nat.
‘Ik ben hier, liefje,’ sust ze.
Zijn ademhaling klinkt zwaar en traag.
Clara tilt haar hoofd van het kussen en kijkt naar de kleine uitsparing in de luiken van de bedstee die een hart vormt als de deurtjes gesloten zijn. Aan het weinige licht te zien dat door de opening naar binnen schijnt, moet het nog nacht zijn.
‘Wil je drinken?’ vraagt ze Jakob.
Ze trekt het koord van de kraag van haar japon los en vouwt de stof onder de plooi van haar borsten die op spanning staan. Sinds de geboorte van Benjamin twee maanden terug, stroomt de melk rijkelijk. Zodra ze de baby overdag aanlegt, snelt Jakob, op de voet gevolgd door de kruipende Victor, naar haar toe voor een slokje dat ze beiden pas krijgen als de baby met een volle buik in slaap is gevallen.
Ze drukt haar tepel tegen Jakobs warme lippen, maar hij hapt niet toe. De koorts heeft zijn gretigheid gedoofd.
‘Jakob?’
Zijn hoofdje zakt dieper weg langs haar borst. Hij slaapt alweer.
Clara legt haar hoofd terug op het kussen en sluit haar ogen. Achter haar voelt ze de voetjes van de slapende Victor tegen haar rug. Hoe hoog mag koorts zijn voordat het gevaarlijk wordt? Hoeveel kan zijn kleine tweeënhalf jarige lichaampje aan? De onzekerheid maakt haar onrustig. Kan ze erop vertrouwen dat de koorts daalt naarmate de nacht vordert? Kan ze gaan slapen en afwachten tot Jakob zelf aangeeft dat hij wil drinken? Of moet ze iets doen waardoor ze de koorts kan laten zakken?
Ze duwt zichzelf overeind. Door haar abrupte beweging draait Victor zich in zijn slaap om. Het riet van Benjamins draagwieg, die onder het schuine dak van de boerderij, in de hoek van het matras in de bedstee ligt, kraakt zacht. Victor wurmt zich tegen de zijkant, smakt en aan het gesabbel te horen, heeft hij zijn duim in zijn mondje gestoken. Clara tilt de deken omhoog, strekt haar arm en duwt de luiken van de bedstee open. Voorzichtig klimt ze over Jakob heen en stapt over het schot. In het maanlicht dat schemert door de gordijnen zet ze haar blote voeten op de koele houten vloer waar kleine korreltjes zand en aarde in haar zolen prikken. Ze pakt het lucifersdoosje van het kastje en ze strijkt de kop langs het fosfor aan de zijkant van het doosje. De kamer licht fel op door de vlam die zich plotseling uitstrekt. Ze houdt hem tegen de lont van de kaars tot het brandt en ze blaast de lucifer uit. Aan het oortje pakt ze de kandelaar vast. Met de brandende kaars loopt ze terug naar de bedstee waar ze de vlam naast Jakob houdt. Ze schrikt. Zijn gezichtje ziet asgrauw en zit vol piepkleine donkerrode vlekjes. Met haar vrije hand tilt ze zijn nachthemd omhoog waar de vlekjes over zijn hele buikje zijn verspreid.
‘Jakob?’ fluistert ze angstvallig stellig. Ze schudt aan zijn schouder. ‘Jakob, word wakker.’
Zijn lijfje schudt mee in haar beweging.
Met meer volume roept ze zijn naam, waarop Victor zijn hoofd optilt en zich omdraait.
‘Jakob!’ Ze hoort de paniek in haar eigen stem. Dit is niet goed.
Zacht, maar stevig tikt ze tegen zijn wang in de hoop dat hij zijn ogen opent.
Victor kijkt haar met grote ogen aan, opent zijn mond en begint luidkeels te huilen, waarop Benjamins volume eveneens aanzwelt. Wat moet ze doen? Omringd door het oorverdovende gebrul van Victor en Benjamin, legt ze Jakob tegen zich aan. Met zijn hoofd tegen haar schouder en haar arm onder zijn billetjes, sluit ze met haar andere hand de luiken van de verlichte bedstee. Uit de kist haalt ze een deken en legt het over Jakobs schouders. Vertwijfeld opent ze de deur van haar slaapkamer. Haar hart begint sneller te kloppen als ze de gang instapt. De echo van het gesmoorde gehuil uit de bedstee achtervolgt haar als ze naar de andere zijde van het huis loopt. Een paar meter voor de deur van Oscars slaapkamer vertraagt ze haar pas en diep ademt ze in. Zou ze hem om deze reden mogen wekken? Kinderen hebben wel vaker koorts. Maar dit keer is het anders. Al is het Clara’s taak om de kinderen te verzorgen, Jakob heeft hulp nodig. Clara kan dit niet alleen. Aarzelend tilt ze haar vuist op. Bijna raken haar knokkels het hout. Zijn temperatuur moet zo snel mogelijk zakken.
Ze klopt op de deur en wacht ingespannen. Er gebeurt niets. Ze buigt naar voren en drukt haar oor tegen het hout. In de slaapkamer is het stil. Harder dan zojuist klopt ze op de deur.
‘Oscar?’
In haar gedachten ziet ze hoe hij zich met zijn rug afdraait van de muur en de deken geërgerd over zijn hoofd trekt. Ze slikt en haalt haar oor van de deur. Diep in slaap tolt Jakobs hoofd op zijn nekje. Ze legt hem terug tegen haar schouder, pakt de klink van Oscars deur en opent hem voorzichtig.
‘Het spijt me,’ zegt ze met trillende stem.
In het licht van de maan dat door de stof van de gordijnen schijnt, ziet ze de deken opengeslagen en verfrommeld op het beslapen bed liggen. Oscar is er niet. Het verwart haar. Ze heeft geen vogels horen fluiten sinds Jakob haar kreunend wakker maakte. Het is nacht. De haan heeft nog niet gekraaid. Het is te vroeg voor Oscar om al in de stal de koe en de geit te melken. Met haar hand tegen Jakobs achterhoofd neemt ze de trap naar beneden, waar het geluid in haar slaapkamer verzwakt, maar haar desondanks blijft volgen als een onzichtbare draad die haar verbindt met de jongsten in de bedstee.
‘Oscar?’ roept ze in de gang in de richting van de voorkamer. ‘Help me.’
Jakob voelt zwaar op haar arm. Veel zwaarder dan normaal als ze hem tilt. Het levenloze lijfje hangt slap tegen haar aan. Hoewel hij niet meer onder een deken ligt, lijkt de warmte die van hem afstraalt eerder te zijn opgelopen dan afgenomen. Door de voorkamer, snelt Clara via de achterkamer naar de keuken waar ze door de deur de aangrenzende stal bereikt waar de geur van mest en hooi haar tegemoet komt.
‘Het gaat om Jakob, Oscar. Hij is ernstig ziek. We moeten hem koelen.’
De koe en de geit draaien tegelijk hun kop naar Clara en kijken haar verdwaasd aan alsof ze haar vragen waarom ze in het holst van de nacht hun rust komt verstoren.
‘Oscar?’ roept ze door de stal. Hij is hier niet. Waar kan hij toch zijn?
Ze duwt de staldeur open. De koele bries die de warme zomerse dagen weken geleden al heeft verdrongen om de oogsttijd in te luiden, omsluit haar direct zodra ze onder de wolkeloze sterrenhemel staat.
‘Oscar!’ schreeuwt ze zo hard als ze kan door de nachtelijke stilte. Ze loopt een paar meter het pad op in de richting van de moestuin als haar oog valt op de grote regenton waar het hemelwater in wordt verzameld. Ze draait haar hoofd en kijkt naar Jakobs verhitte gezichtje. Voor ze er goed en wel over na heeft gedacht, heeft ze de doek op de grond gelegd en zijn hemd over zijn hoofd getrokken. De flanellen luier die ze hem ’s nachts nog omdoet om ongelukjes te voorkomen, haalt ze los. De spikkels zijn toegenomen en zitten verspreid over zijn hele lijf. Met haar handen onder zijn oksels tilt ze hem poedelnaakt boven de opening van de waterton. Slap hangt zijn hoofdje naar de zijkant. Zijn voetjes raken het water. Ze verplaatst haar blik naar zijn gezichtje om iedere vorm van reactie op te kunnen merken. Eerst langzaam, maar dan steeds sneller, laat ze hem tot aan zijn kin zakken in het koude oktoberwater.

Lees je de komende acht weken mee? Alleen nog tot zondagavond kun je aanmelden als abonnee, daarna gaat de groep 'op slot'.
Lees je ZIJ WAS CLARA liever in één keer achter elkaar? De paperback, het e-book en het luisterboek worden op vrijdag 29 maart 2024. De start van de voorverkoop zal via e-mail en social media worden aangekondigd.

meld je aan
ZWC mock up kopiëren

ZIJ WAS CLARA

Ben je bereid om de waarheid onder ogen te komen, als het leven dat je kent het offer is?



Wanneer Clara, verdoofd van verdriet, de dag na het overlijden van haar tweejarige zoontje Jakob aan de keukentafel voor zich uit staart, stelt Oscar haar voor aan een schichtige jonge dienstbode die bij hen intrekt in ruil voor kost en inwoning. Het meisje, stilzwijgend en onervaren, beweegt zich als een ongrijpbare schim door de boerderij. Overmand door haar verdriet om Jakob, drukt Clara het knagende gevoel dat er iets mis is, weg en vertrouwt de zorg voor haar andere twee kinderen toe aan het meisje.

Zodra Jakob is begraven beveelt Oscar Clara om het meisje te onderwijzen. Onder druk leert ze haar sokken stoppen, kookwassen draaien, groente wecken en vlees pekelen. Steeds beter leren ze elkaar kennen en voorzichtig neemt het meisje haar in vertrouwen. Maar haar verhalen rakelen diep weggestopte herinneringen bij Clara op. Ze brengen haar in verwarring. Als ze Oscars steelse blikken naar het meisje opmerkt en de gelijkenissen niet meer te ontkennen zijn, begint de gruwelijke waarheid langzaam tot Clara door te dringen.

Wist je dat...

Sietske Scholten haar boeken eerst blogt? Lezers kunnen als het ware over haar schouder meelezen, terwijl ze het boek schrijft. Iedere werkdag ontvangen de lezers een nieuwe hoofdstuk en zitten vervolgens 24 uur in spanning te wachten op hoe het verder zal gaan. In een besloten Facebookgroep hebben de lezers contact met elkaar en wordt er druk overlegd over de personages, de ontwikkelingen in het verhaal en ze sparren over hoe het zal gaan aflopen. Sietske hoeft dus niet maandenlang solistisch te werken aan haar boek. Tijdens het schrijven kan ze haar verhaal al uittesten op publiek en snel bijsturen als het nodig is. Druk op de knop en lees meer over hoe dit blogroman-concept is ontstaat:

Lees meer
FB promo omslag 2023 kopiëren