Door in de vorige les zelf plaats te nemen in het publiek van jouw verhaal en je tekst te fileren, heb je er (meer) objectief naar kunnen kijken. Je hebt de zwakke plekken die er misschien nog waren, kunnen ontdekken en herschreven. Merk je bij jezelf welke verandering jij als schrijver hebt ondergaan en welke nieuwe vaardigheden je hebt opgedaan tijdens de afgelopen lessen? Hoewel je in de eerste plaats schrijft voor jezelf, heeft de lezer een belangrijkere positie ingenomen tijdens het construeren en schrijven van je verhaal. Je weet nu welk effect je woorden hebben en welke macht je hebt als schrijver om je lezer te sturen in de richting die jij wilt. Je hebt geleerd hoe je kunt spelen met de verwachting van de lezer en hoe je een verrassende plotwending kunt creëren.

Misschien voelen de technieken die je hebt geleerd nog niet eigen. Door nieuwe korte verhalen te schrijven en het proces dat je de afgelopen weken hebt doorgemaakt, in een sneller tempo te herhalen, zul je zien dat je steeds meer kunt spelen met deze vaardigheden en zul je ze beter gaat leren beheersen. Om niet alle lessen door te hoeven bladeren bij een nieuw verhaal, heb ik een handige checklist voor je opgesteld. Deze werkt het beste in combinatie met het stappenplan uit de cursus ‘ShortThrill schrijven’. Heb je het stappenplan 'ShortThrill schrijven' niet? Download 'm hier.


Met het stappenplan 'ShortThrill schrijven' en de checklist 'Beter schrijven' die je hieronder vindt, kun je tijdens het schrijven van een nieuw verhaal snel overzien of je alle punten die behandeld zijn, hebt verwerkt in je korte verhaal.

Checklist voor een spannend kort verhaal:

• Het verhaal heeft (minimaal) twee verhaallagen: een suggestieve en een werkelijke verhaallaag.
• Het verhaal is geschreven in de derde persoon enkelvoud.
• Het verhaal staat in het perspectief van één en hetzelfde personage. Ontkom je niet aan een perspectiefwisseling? Ben je er als schrijver dan van bewust dat bij iedere schakeling van perspectief de lezer tijd nodig heeft om zich te identificeren met het andere/nieuwe personage van waaruit hij het verhaal vanaf nu ervaart.
• Begint het verhaal in de actie? Zo niet: start het verhaal dan met een gesproken zin. Door midden in een dialoog te starten, zit de lezer direct in de actie.
• De lezer staat tijdens het hele verhaal met zijn voeten op de grond van de scène, in plaats van erboven te helicopteren.
• Het verhaal kent niet of nauwelijks flashbacks.
• Informatie uit het verleden is verwerkt in de gedachtes van het personage, zodat de lezer in de situatie blijft en er niet hoeft te worden gesprongen in de tijd. De gedachte van je personage is je geheime tool om je uitleg te verstoppen in de tekst.
• Je personages en de setting zijn levensecht.
• Alle keuzes van je personages zijn logisch. Het motief voor een actie moet realistisch zijn, een goede reden hebben (voor het personage) en de manier om dat te toetsen is door jezelf in de situatie te zetten.
• Het verhaal heeft een sterke climax: Als je een bepaalde verwachting opwekt bij de lezer mag de werkelijke climax in intensiteit niet minder zijn dan de intensiteit van de suggestieve verwachting, anders is er sprake van een anticlimax.
• Alle woorden in het verhaal zijn tactisch gekozen en hebben een functie. Zowel de essentiële woorden, als de niet-essentiële woorden. Ofwel om iets belangrijks te vertellen, ofwel als ruis om iets belangrijks te verbergen.
• Alle antwoorden van de vragen die de lezer zou kunnen hebben zijn ergens in het verhaal gestopt of verstopt. Er zijn geen losse eindjes.
• informatie wordt gedoseerd gegeven. De lezer krijgt de informatie als puzzelstukje aangereikt, maar zal zelf de puzzel moeten leggen.
• De gedachte van de lezer wordt in de richting gestuurd die je wil als schrijver om controle te houden over de boodschap die je over wilt brengen. Door middel van verstopte woorden nodig je de lezer uit tot het (onbewust) vormen van een oordeel of conclusie over een personage of een situatie.
• Het verhaal bevat voldoende beschrijvingen die de personages en de setting creëren, waardoor er tegelijktijdig een gevoel of een sfeer is toegevoegd aan de tekst. Door zoveel mogelijk zintuigen van de lezer aan te spreken in je tekst, zal hij een totaalervaring hebben bij het lezen.
• De zintuigelijke beschrijvingen bevatten subtiele hints voor de lezer die duiden op de plotwending of de werkelijke verhaallijn.
• Er is gekozen voor een duidelijk thema, waardoor het verhaal nog meer gelaagd wordt. De woorden die gelinkt zijn aan het thema, zijn verwerkt in de zintuigelijke beschrijvingen én bevatten subtiele hints die verwijzen naar de plotwending en/of de werkelijke verhaallaag.
  
  
  
  

Het letterlijk fileren van een verhaal, zoals we in de vorige les hebben gedaan, hoef je op den duur niet meer te doen. Op een gegeven moment zul je het fileren automatisch intern gaan integreren in je schrijfproces. Tijdens het schrijven zul je je bewust zijn van het doel van ieder woord en het effect dat het op de lezer zal hebben. Ik raad je aan om het opknippen van de zinnen bij de eerstkomende paar verhalen die je schrijft nog wel te doen, om het goed in de vingers te krijgen. Als jij voelt dat je deze stap kunt loslaten, omdat je het intern al aan het doen bent tijdens het schrijven, dan is dat een mooie ontwikkeling.

Maar voor we gaan denken aan nieuw te schrijven verhalen, ga ik eerst nog even terug naar het verhaal dat je nu aan het schrijven bent en dat zich in de afrondende fase bevindt. Ben je al zover dat je er een punt achter kunt zetten? Ben je tevreden over je verhaal en hoe herken je dat punt? Als ik naar mijzelf kijk, dan ben ik nooit helemaal tevreden. Er is altijd nog wel iets dat ik kan verbeteren. Maar is een bepaald punt dat ik tegen mijzelf moet zeggen dat het klaar is. Hoe ver ben jij op dit moment? Bevat je verhaal alle bovenstaande punten uit de checklist? Ben je tevreden over het ritme van je tekst en het gevoel dat het verhaal je geeft, dan wordt het tijd om het te gaan delen. Delen van je verhaal is essentieel om te toetsen bij je lezers of je met je verhaal het doel bereikt wat je wilde. Social media is een prachtig middel om op een laagdrempelige manier een grote groep mensen te bereiken en feedback te kunnen ontvangen. Misschien heb je een eigen website waar je je verhaal (als blog) kunt plaatsen en hoef je alleen een teaser-tekstje (de eerste regels) en een link te plaatsen. Of je deelt het verhaal volledig op je social media profiel. Je kunt je ook aansluiten bij schrijvers- en of lezersgroepen op bijvoorbeeld Facebook en je verhaal daar delen. Als je een foto toevoegt aan je post, trek je over het algemeen meer aandacht voor je post. Kies voor een prikkelend beeld dat past bij jouw verhaal. Zorg er wel voor dat het beeld rechtenvrij is. Kies een foto van een website als Pexels.com, dan weet je zeker dat je de foto mag gebruiken.

Over het algemeen zijn lezers heel positief en zul je overladen worden door lofuitingen. Neem die dankbaar aan. Deze reacties bouwen aan het fundament van je zelfvertrouwen en die heb je nodig om de kritische reacties te kunnen ontvangen. Onderschat niet de waarde van kritiek. Let niet op de verpakking van de kritiek. Sommige mensen zijn niet vaardig in het brengen van opbouwende feedback en kunnen het lomp en zonder respect voor jou formuleren. Een logisch reactie binnen in jou, zou boosheid en verdriet kunnen zijn. Je voelt je gekwetst, omdat je een stukje van jezelf in je verhaal hebt gelegd. Het raakt je ego. Zodra je merkt dat een reactie van een lezer dit bij je oproept, wees je er dan van bewust dat het niet gaat om de verpakking van de feedback, maar om de boodschap die erin verwerkt zit. Zodra je het hebt uitgepakt en de essentie van de boodschap hebt gevonden, gooi je de verpakking weg. Je grootste groeikansen liggen verstopt in jouw reflectie op kritische reacties. Deze reacties leggen bloot waar je aan kunt werken om een nog betere schrijver te worden. Als je kritische feedback in dit licht zet, zal je ego niet of minder gekwetst worden en kun je het in dankbaarheid ontvangen. Hoe lomp de lezer zijn feedback ook heeft omschreven, hij geeft je een ruwe diamant zonder dat hij het zelf doorheeft.

OPDRACHT 15:

Ga naar een website als Pexels.com en kies een foto uit die past bij je verhaal. Deel je verhaal met de foto met anderen op bijvoorbeeld een social media platform. Neem alle feedback dankbaar in ontvangst en reflecteer objectief op de boodschap die iedere reactie bevat. Heeft het verhaal nog een herschrijfronde nodig? Gun jezelf die groeimogelijkheid en ga terug naar de schrijftafel om nog meer uit dit verhaal te halen.
Of.... bedenk een nieuw plot en verwerk de feedback bij het maken van je volgende verhaal.

Dit was de allerlaatste les van deze cursus. Ik hoop dat je ervan hebt genoten!
De komende vier weken mag je je verhaal maximaal nog tweemaal naar mij mailen en zal ik je feedback geven over de inhoud en je schrijfstijl. Loop je enkele lessen achter? Maak een schema voor jezelf en plan in wanneer je welke les + opdracht gaat doen, zodat je je verhaal in de komende vier weken afrondt.

Ik wens je heel veel schrijfplezier en zie je verhaal graag opnieuw in mijn mailbox verschijnen.

Lieve groet,