In de vorige les vroeg ik je op zoek te gaan naar de onderlaag in het verhaal van de ShortThrill IJZEREN GREEP. Heb je gemerkt hoe ik speel met de verwachting van de lezer bij de plotwending? Als je het verhaal ontrafelt heb je twee verschillende verhaallagen. Namelijk de suggestieve verhaallaag waar ik in het begin op aanstuur: de agressieve Jacob die ik bepaalde kenmerken heb gegeven die bij de meeste lezers vooroordelen zullen oproepen. De lezers zullen waarschijnlijk concluderen dat Jakob zijn zoon heeft mishandeld.
De werkelijke verhaallaag is contra aan de suggestieve verhaallaag: Jacob komt zijn zoon ophalen, nadat de jongen door zijn moeder is mishandeld.

Twee verschillende verhaallagen:
1: de suggestieve verhaallaag
2: de werkelijke verhaallaag

Pas bij de plotwending wil ik dat de lezer beseft dat het niet vader was, maar de moeder die de zoon heeft mishandeld. Om ervoor te zorgen dat de verdenking niet eerder op haar valt, probeer ik in de dialoog de woorden zo te gebruiken dat het past bij beide verhaallagen. De lezer zal lezen wat hij verwacht. Pas als je het verhaal voor een tweede maal leest, doorzie je wat er werkelijk wordt bedoeld, want ook als je weet hoe het in elkaar steekt, klopt het hele verhaal vanuit het perspectief van beide verhaallagen.

Het is niet makkelijk om een plot te denken met twee (contrasterende) verhaallagen. Ik ben soms uren bezig met nadenken voordat ik er één heb. Wat voor mij goed werkt, is om te starten vanuit een thema/onderwerp, zoals bij IJZEREN GREEP: kindermishandeling. Er zijn ontelbaar veel onderwerpen en het is maar net waar jij een fascinatie voor hebt, waardoor je inspiratie krijgt. Hier is bijvoorbeeld een lange lijst met onderwerpen (die eigenlijk bedoeld is voor scholieren, maar heel handig te gebruiken is ter inspiratie). Mijn hart gaat bij sommige onderwerpen sneller kloppen en mijn schrijversbrein springt aan. Heb jij dat ook?

Het ligt voor de hand om gebruik te maken van de dubbele verhaallaag bij thrillers, maar het werkt net zo goed bij andere genres. Meerdere verhaallagen geeft diepgang aan een verhaal. Het zorgt ervoor dat de lezer verrast en uitgedaagd wordt en dat kan in ieder genre.

OPDRACHT 4:
Leesde ShortThrill TELEURSTELLING en ga op zoek naar de twee verhaallagen. Omschrijf in enkele zinnen de suggestieve verhaallaag en doe dat vervolgens voor de werkelijke verhaallaag.

Zoek naar antwoorden op en denk na over de volgende vragen:

• Door welke suggesties wordt de lezer op het verkeerde been gebracht?
• Wat zijn de verstopte woorden in de tekst die wijzen op de werkelijke verhaallaag?
• Wat is het exacte punt van de plotwending?
• Waar breekt de werkelijke verhaallaag door het verhaal heen?
• En onder welk genre zou jij dit verhaal scharen?

TERUGKOPPELING
Ook deze opdracht maak je voor jezelf. Je hoeft nog niets in te sturen naar mij. (Mag wel.) Bijna ga je de kennis en inzichten die je hebt opgedaan in de eerste paar lessen, toepassen bij het construeren en schrijven van een eigen tekst. Dan zal ik je vragen het naar mij te mailen, zodat ik je van feedback kan voorzien.

Mocht je een vraag hebben of toch heel graag willen checken of je met de uitwerking van de opdracht in de goede richting zit, dan mag mij natuurlijk e-mail sturen via team@sietskescholten.nl

Tot volgende week bij les 5!

Lieve groet,